‘Ayçiçeğinde tehlike çanları bile patladı gitti’
Edirneli çiftçi Erdal Akgün, kuraklıktan dolayı zor günler geçiren ayçiçeği üreticilerinin bir an önce tatmin edici bir fiyat beklediklerini belirterek; “Artık tehlike çanları çalıyor demiyoruz; çanlar bile patladı gitti. Verim yok. 300 kilograma kadar ayçiçeği sapı yaptığımız zamanlar oldu. Yani bizim büyüklerimizin de söylediği gibi; bizi verim kurtarır. Şimdi ne verim ne de fiyat var Ayçiçeğinin maliyeti 23-24 liralarda. Bize ne para verseler, artık hiç kıymeti yok. Dediğim gibi 30-40 kilogram ayçiçeği biçiyorsak eğer, 100 liralık fiyat verse ne olacak. Hiçbir şey yapılmasa, sadece çiftçinin borçları faizsiz ertelenmiş olsa inanın bütün çiftçi kardeşlerimiz ‘Allah razı olsun’ der” dedi.
Türkiye’nin ayçiçeği üretiminin önemli bir bölümünü karşılayan Trakya’da, üreticiler kuraklıktan kaynaklı olarak büyük verim kaybı yaşıyorlar. Öyle ki ürünlerini hasat etmeyip, tarlada bırakan üreticiler bile bulunurken, çiftçiler bugünlerde yüzlerini güldürecek bir ayçiçeği taban fiyatı bekliyorlar. Edirneli çiftçi Erdal Akgün, hasat mesaisi başlayan ayçiçeğinde ne verimin ne de fiyatın tatmin edici olduğunu söyledi.
‘TEHLİKE ÇANLARI BİLE PATLADI GİTTİ’
Hasadın başladığı bu dönemde fiyatın açıklanması gerektiğinin altını çizen Akgün; “Açıklanmayan her fiyat, üreticilerin aleyhinedir. Piyasanın oluşması bekleniyor herhalde. Ama böyle 30-40-50 kilogram ayçiçeği hasadının yapıldığı bir dönemde fiyatın belli olması gerektiğine inanıyoruz. Bunu daha önceleri Trakya Birlik açıklıyordu, daha sonra ayçiçeği fiyatlarıyla ilgili açıklamayı Tarım ve Orman Bakanlığı yapmaya başladı. Bir bekleyiş içerisindeyiz. Piyasanın oluşması bekleniyorsa, fiyat yukarı çıkarsa olumlu bir şekilde karşılanır, ama çıkmazsa da çiftçinin aleyhine olur. Artık tehlike çanları çalıyor demiyoruz; çanlar bile patladı gitti. Çok zor durumdayız. Verim yok. 300 kilograma kadar ayçiçeği sapı yaptığımız zamanlar oldu. Yani bizim büyüklerimizin de söylediği gibi; bizi verim kurtarır. Şimdi ne verim ne de fiyat var” şeklinde konuştu.
‘FİYATIN 25 LİRADAN AŞAĞI OLMAMASI LAZIM’
Akgün, verim olmadığı zaman fiyatın da bir önemi olmadığının altını çizerek; “Ayçiçeğinin maliyeti 23-24 liralarda. Bize ne para verseler, artık hiç kıymeti yok. Dediğim gibi 30-40 kilogram ayçiçeği biçiyorsak eğer, 100 liralık fiyat verse ne olacak. İş bu yönüyle de kötü. Kuraklıkla ilgili yaklaşık 2-3 aydır Edirne’mizin ve Trakya’mızın her tarafında müthiş bir haykırış var. Ama atılmış hiçbir adımın olmaması bizleri derinden üzüyor. Bir şeyler yapılmalı, ama biz bunu görmüyoruz. Hiçbir şey yapılmasa, sadece çiftçinin borçları faizsiz ertelenmiş olsa inanın bütün çiftçi kardeşlerimiz ‘Allah razı olsun’ der. Tarımla ilgili örgütlerden de ne olacağına dair bir açıklama yok. Artık devleti idare eden insanlar şimdiden çıkıp bir şeyler söylemeli. Borçların ertelenmesi, eğer faizli bir şekilde olursa hiçbir işe yaramayacağı kanaatindeyim. Hiç yapmasınlar, kimisi kalan 1-2 ineğini satacaktır, kimisi tarlasını satarak borcunu ödemeye çalışacaktır. Fiyat bir an önce açıklansın, belli olsun. Biz de kendimize ona göre bir yön çizelim. 25 liradan aşağı olmaması lazım. Olduğu zaman bu kuraklığın yanına bir kuraklık daha eklenir” diye konuştu.
‘ZAMANINDA DEVLET, ÇİFTÇİYE BAYRAM ETTİRMİŞTİ’
Üretici, eğer devlet tarafından desteklemezse önümüzdeki yıl Edirneli çiftçilerin yüzde 50’ye yakının ekim yapamayacağına dikkat çeken Akgün; “Devlet desteklemezse, şu anda Edirne’nin yüzde 40-50’si ne buğday ekimi yapabilir ne de ayçiçeği ekimi yapabilir. Sosyal devlet devreye girmeli. Biz bunları daha önce çok gördük. DYP ve SHP hükümeti döneminde orak başlamıştı, Tarım İl Müdürlüğümüz biçerdöverlerden buğday numunesi almaya başlamıştı. Yapılan laboratuvar tahlillerinde Edirne’mizde ekilmiş olan buğdayların tohumluk vasfı taşımadığını, tanelerin çok zayıf olduğunu, bundan 1 yıl sonra şartlar uygun olsa da yüksek verim elde etmenin mümkün olmadığını söylediler. Muhtarlıklar vasıtasıyla müracaatını yapan her çiftçimize, Devlet Üretme Çiftliklerinden gelen tohumluk buğdaylarla resmen bayram yaptırmışlardı. İşte rahmetli Süleyman Demirel’in dediği gibi; ‘Hükümeti ayrı tutmak lazım, devleti ayrı tutmak lazım.’ Biz bunu devletimizden istiyoruz. Biz, devlet gibi davranan iktidar istiyoruz” ifadelerini kullandı.
Adem Batuhan SEVER
