Çeltik üreticisinin ‘kuraklık’ kaygısı
Türkiye’nin çeltik üretiminin yüzde 38,4’ünü karşılayıp, bu alanda birinci sırada yer alan ve geçtiğimiz yıl 486 bin dekarlık alanda çeltik üretimi yapan Edirneli çiftçi, bu yıl kuraklıktan dolayı endişeli. Edirne İl Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından, geçtiğimiz üretim sezonunda ürününü sulamakta zorlanan çiftçinin aynı tabloyu yaşamaması için bu kez ekilişlerde yüzde 50 azalışa gitme konusunun gündeme alındığı öğrenildi. Edirne Ziraat Odası Başkanı Hüseyin Arabacı; “Bayram tatilinden sonra yine su debilerimiz tekrar değerlendirilecek. İnşallah ekilecek alanlarla ilgili de o zaman daha net kararlar alınıp, net şekilde belli olacak. Şu anda çalışmalar devam ediyor” dedi.
Edirne’de 2024 yılının yaz aylarında aşırı sıcak ve yağışsız hava, beraberinde kuraklığı da getirirken, kentte çeltik üreticisi de kuraklıktan dolayı verim kaybı yaşadı. Çeltik alanları, kuraklık dolayısıyla debinin düşük seviyelere gerilediği Meriç ve Tunca nehirlerinden dönüşümlü olarak sulandı. Buğday üreticisi de yağışsız geçen sonbahar aylarında ürününü kuru toprağa ekerken, Aralık ayında metrekareye düşen 120 kilogramlık yağış dolayısıyla nehir debilerinde bir miktar artış gözlemlendi. Çiftçinin büyük umutlarla beklediği kış aylarındaki kar ve yağmur yağışları da yetersiz kalırken, son dönemlerde Meriç Nehri debisi tekrardan düşüşe geçti. Devlet Su İşleri’nin (DSİ) verilerine göre Edirne’de tarım alanlarının sulanmasında yaygınca kullanılan Meriç Nehri’nin debisi, geçen yılın aynı dönemine göre azalış gösterdi. Öyle ki geçen sene 41 metreküp/saniye ölçülen debi, bu yıl ise 34 metreküp/saniyeye geriledi. Sulamada kullanılan bir diğer nehir olan Tunca’da ise geçen senenin aynı dönemine göre debide bir miktar artış görüldü. Tunca Nehri’nde geçen yıl bu dönem 2 metreküp/saniye ölçülen debi, bu yıl 6 metreküp/saniye seviyesine yükseldi.
TOPLANTIDA MASAYA YATIRILDI
Nehirlerdeki debilerin geçen yılla aynı seviyelerde seyretmesi, bu sene ekime hazırlanan çeltik üreticisini yeniden endişelendirdi. Konuyla ilgili Edirne İl Tarım Müdürlüğü koordinesinde, bölgedeki üreticiler, kooperatifler ve muhtarlar toplantı düzenlendi. Bölgedeki su yönetiminin masaya yatırıldığı toplantıda, olası tedbirler kapsamında çeltik alanlarında kısıtlamaya gidilebileceği de görüşüldüğü ifade edildi. Söz konusu tedbir kapsamında Tunca Nehri’nden sulanan çeltik alanlarındaki ekilişlerde, bu yıl yüzde 50’lik azalışa gidilmesiyle ilgili bir tavsiyenin de değerlendirmeye alındığı bilgisi edinildi.
‘NET KARARLAR ALINACAK’
Konuyla ilgili basın mensuplarına açıklamalarda bulunan Edirne Ziraat Odası Başkanı Hüseyin Arabacı, geçen yıl özellikle çeltik sulamasında sıkıntı yaşandığını dile getirerek; “Çeltik sulamalarında özellikle Tunca Nehri’nde çok sıkıntılar yaşadık. Geçtiğimiz yılki çeltik sulamasından bugüne kadar olan sürede de nehir debilerimiz maalesef ki yükselmedi. Geçtiğimiz yaz dönemindeki sulama yaptığımız dönemle aşağı yukarı aynı oranda akıyor diyebiliriz nehir debilerimiz. O yüzden de İl Müdürlüğümüzde bununla ilgili bir toplantı yaptık bayram öncesi. Bu su debileriyle ekiliş alanlarımızı nasıl yapabiliriz noktasında fikir alışverişinde bulunduk. Bu konuda, İl Müdürlüğümüzün çeltik komisyonumuzun çalışmaları devam ediyor. Bayram tatilinden sonra yine su debilerimiz tekrar değerlendirilecek. İnşallah ekilecek alanlarla ilgili de o zaman daha net kararlar alınıp, net şekilde belli olacak. Şu anda çalışmalar devam ediyor” şeklinde konuştu.
‘GEÇEN YILI DÖNÜŞÜMLÜ SULAMA İLE ATLATTIK’
Arabacı, kuraklık sorununun ilk olarak 2020 yılında ciddi anlamda başladığını kaydederek; “Biliyorsunuz ki biz 2020’de Tunca Nehri’nde kuraklık yaşadık çeltik sulamasında. Son 1 ay kala hasat dönemine sorunlar yaşadık ve dönüşümlü sistemle az zararla atlattık. Geçtiğimiz yıl yine aynı sorunları yaşadık ve bu sefer daha erken başladı su sorunları. Valiliğimizin başkanlığında, İl Müdürlüğümüz, Devlet Su İşleri, Ziraat Odamız, bölge muhtarlarımız ve üreticilerimiz bir araya gelerek planlı, dönüşümlü sulama sistemine geçerek yılı yine atlattık. Bu dönemde 2019-2020 yılına göre biraz daha zarar gören üreticilerimiz oldu. Bizim özellikle Tunca Nehri üzerinde 1 dönüm yerden 150 kilogram çeltik biçen üreticilerimiz oldu. O yüzden bu bölgede hiç zarar görmedik dersek yanlış olur” diye konuştu.
‘ÇÖMLEKKÖY BARAJI, SULAMA SORUNLARININ GİDERİLMESİ İÇİN ÖNEMLİ’
Yapım çalışmaları devam eden Çömlekköy Barajı’nın önemine de dikkat çeken Arabacı; “Şimdi 2025’te de aynı su debileriyle karşı karşıyayız. Yani bu sorunların yaşanmaması, sulama sorunlarının giderilmesi açısından Çömlekköy Barajı projemiz çok önem arz ediyor. Bununla ilgili Cumhurbaşkanımızın talimatıyla çalışmalarımız başladı ve devam ediyor. Biz istiyoruz ki önümüzdeki yıllarda bu su sorununu konuşmamak adına Çömlekköy’ü bitirip üreticilerimizi suyla buluşturmamız lazım. Bu baraj bittiğinde sadece çeltik alanlarımız sulanmayacak. Edirne’ye kadar olan 56 bin 500 dekarlık hem sulu, hem de kuru tarım arazilerimiz koruma altına alınacak. Bu gerçekten çok ciddi bir rakam ve bölge üreticilerimiz için büyük önem arz ediyor” ifadelerini kullandı.
Adem Batuhan SEVER
