ETUS her gün 300 bin lira zararda
“Araçları yürütemez hale geleceğiz”
Mazot fiyatlarının zamlanmasının ardından, Edirne Belediye Meclisi eylül ayı toplantısında toplu ulaşım için zam talebi görüşülecek. Edirne Toplu Ulaşım Sistemi (ETUS) Başkanı Hakan Giyik, ETUS esnafının zor durumda olduğunu belirtirken, yetkililerden hiçbir destek gelmediğini ifade etti. ETUS’un her ay 10 milyon lira zararda olduğunun altını çizen Giyik, ETUS esnafının kazanç sağlayabilmesi için binişlerin 30 lira olması gerektiğine vurgu yaptı.
Edirne Belediye Meclisi ağustos ayı olağan birleşiminde toplu taşıma ücretlerine talep edilen zam üzerine, Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan da servisçi odası, taksi ve ETUS başkanı, zam taleplerini görüşmek üzere eylül ayı meclisine davet etmişti. ETUS Başkanı Hakan Giyik, gazetecilere açıklamalarda bulunarak akaryakıt zamlarından dolayı ETUS esnafının sıkıntıda olduğunu ve yetkililerden destek gelmediğini kaydetti.
“DESTEK ALAMADIĞIMIZ İÇİN AYAKTA DURMA ŞANSIMIZ KALMADI”
Eğer destek gelmezse araçların yürümez hale geleceğinin altını çizen Giyik; “Geçen ay zam aldık. Zammı aldıktan 1 hafta geçmeden, ÖTV zammı mazota yansıdı. Mazota 6-7 liraya yakın bir zam geldi, ‘ÖTV’nin farkı’ dediler. Hemen zammımız eridi, o gün daha zarar etmeye başladık. Artık dayanılacak bir durum kalmadı. Şu anda esnafı, düzelecek umuduyla ‘Çalışın arkadaşlar, bu devamlı böyle gitmez’ diyorduk. Ama artık o cümleleri kuramaz olduk. Biz de önümüzdeki günlerde kooperatif olarak bir toplantı yapıp, ortaklarla beraber bir karar alıp, ne karar çıkarsa buna uyacağız. Hiçbir şekilde destek alamıyoruz, destek alamadığımız için ayakta durma şansımız kalmadı. Bugün girdi maliyetleri yüzde 1000’lere çıkarken, bizim kazançlarımızda hiçbir değişiklik olmuyor ve üstüne de esnaf çok ciddi aylık zararlarla karşı karşıya. Zaten araçları yürütemez hale geleceğiz, bunun başka bir açıklaması yok. Eğer gerçekten destek olunmazsa, sıkıntı büyük” dedi.
“BUGÜN ZAM ALIYORSUN, YARIN MAZOTA YİNE ZAM GELİYOR”
Giyik, esnafın geçinebilmesi için desteğin, araç başına en azından asgari ücret kadar olması gerektiğini dile getirerek; “Bizim devletimizden taleplerimiz oldu, hükümet yetkililerine taleplerimizi ilettik. 11’e yakın taleplerimiz var. Engelli ve 65 yaş üzeri vatandaşların ücretsiz binişlerinden tutun, mazottaki ÖTV’nin esnaftan alınmaması, aylık desteğin araç başına asgari ücret seviyesinde olması. Aylık destek asgari ücret civarında olursa, en azından esnaf çalıştırdığı şoförün maaşını verir veya geçinecek duruma getiren bir para kalır, en azından hayatını idame ettirecek duruma gelir esnaf. Tabi devlet yetkilileri de ‘Belediyeden alın’ diyor. Küçük illerdeki belediyeler de sıkıntıda olduğu için, belediye de ‘Devletten alın’ diyor. Esnaf olarak ortada kaldık. Çok uzun sürmez bir karar alınacak. Taşıdığımız yolcuya ve bize, yarar ya da yaramaz bir karar alınacak, çok uzun sürmez. Yakında bir toplantı yapacağız, toplantıda alınacak olan kararı da belediyeye ileteceğiz. Artık esnafta, yöneticinin dışında hareketler başlayacak. Eğer yetkililer tarafından destek olmazsa, çok ciddi söylüyorum; yetkililerle, devletle ve belediyemizle karşı karşıya kalacağız. Biz kavgadan yana değiliz, sonuçta kamu işi yapıyoruz burada. İnsanları mağdur etmekten yana da değiliz. Şimdi yine zam istedik. Zamla olacak işler değil ki. Bugün zam alıyorsun, yarın mazota yine zam geliyor. Yapılacaksa yapılsın o zaman, mazot 50 lira olsun. Biz de ona göre zam isteyelim. En azından girdileri bilelim” şeklinde konuştu.
“HER AY 10 MİLYON LİRA ZARAR EDİYORUZ”
Engelli ve 65 yaş üstü vatandaşların taşınması için 40-50 fazladan aracın çalıştığını ifade eden Giyik, araç başına her ay 25 bin lira zarar edildiğini vurguladı. Giyik; “Kooperatif olarak yapacağımız toplantıda, ortaklara sorarak hareket edeceğiz. Bizim bir yönlendirmemiz olmayacak. Biz bir karar almadan, devletin destek vermesi lazım. Aksi takdirde bazı şeyler için çok geç olacak. Burada vatandaşlarımız kızıyor ama başka sistemlere geçildiğinde, daha büyük sıkıntılarla karşı karşıya kalırız. Ama bir çözüm bulunacak, bu böyle gitmez. Sonuçta biz de insanız, bizim de çoluğumuz çocuğumuz var. Biz de evimize ekmek götürmek, para kazanmak zorundayız. Bu işi bedava yapmıyoruz. Ya bizi bu işte yetkisi olanlar sübvanse edecek ya da bırakacağız, başka bir boyuta geçeceğiz, başka şeyler düşüneceğiz. Belki araç küçülteceğiz. Şu anda her esnaf arkadaşımın, amortisman ile beraber aylık 25 bin lira zararı var. Nereden çıkacak bu? Engelli ve 65 yaş üstü vatandaşları taşımak için, 40-50 tane aracımızı fazladan çalıştırıyoruz. Bu araçların günlük 300-350 bin lira maliyeti var, ayda 10 milyon lira yapar. Devlete 10 milyon lira verecek bir patron, iş insanı varsa çıksın. Biz her ay 10 milyon lira para bırakıyoruz, zarar ediyoruz” diye konuştu.
“KAZANÇ SAĞLAYABİLMEMİZ İÇİN, ÜCRETLERİN 30 LİRA OLMASI GEREKİYOR”
Giyik, araçların kazanç sağlayabilmesi için sivil binişlerin 30 lira olması gerektiğine dikkat çekti ve vatandaşları empati yapmaya davet etti. Şu anda öğrenci ve sivil biniş ücret ortalamalarının 10 lira olduğunu söyleyen Giyik; “Şu anda ek geliri olan ortaklarımız, o ek gelirlerle giderlerini sübvanse ediyor. Sadece bu işten geçinen ortaklarımız da çok hızlı bir şekilde devretmeye çalışıyorlar ve çok ucuz rakamlara gidiyor. Bugün devrettiği parayla 1+1 ev bile alamıyor. Eğer evi yoksa, vay haline. Bu açıklamalarıma ‘Beter olun’ diyecek olan vatandaşlar da var. Ben onlara da sesleniyorum; Herkes kendi işi ile alakalı empati yapsın. Eğer varsa ‘Her gün 300 bin lira zarar edeceğim’ diyen bir esnaf, gelsin konuşuyorum. Kazanç sağlayabilmemiz için, ücretlerin amortisman ile beraber 30 lira olması gerekiyor. Tüm giderleri koyduğunuzda 30 lira olması gerekiyor. Biz, sivil vatandaşımızı, şu an 12 liraya taşıyoruz. Şu an sivil vatandaş ile öğrenci ücretlerinin ortalamasını aldığınızda 10 liraya geliyor. 20 lira fark var arada. ‘Nereden bulursanız bulun’ diyorlar. Elbette biz bu işi yapacağız. Ama hangi kriterlerde, şartlarda olur bilmiyorum” ifadelerini kullandı. Adem Batuhan SEVER