Kanser hücrelerini öldüren mucize mantar!
Trakya Üniversitesi (TÜ) Eczacılık Fakültesi Farmasötik Teknoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gülşah Gedik, halk arasında ‘sığır dili’ ya da ‘geyik mantarı’ olarak tanınan Hydnum Repandum mantarının, karaciğer kanserinden etkilenen hücreleri belirli dozda öldürdüğünü tespit ettiklerini açıkladı. Doç. Dr. Gedik; “Uzun yıllardır, iyi bir antioksidan olan, karaciğer hastalıklarında, kanser hastalıklarında tedavide kullanılan selenyumun, yeşil sentez yöntemiyle bu mantarlara nano partiküllerini ürettirdik ve Hepatosellüler Karsinom dediğimiz karaciğerde yerleşen, primeri karaciğer olan bir kanser türünde etkinliğini çalıştık. Kansere karşı koruyucu olabilecek kanser hücrelerini belirli bir dozda öldürdüğünü çalışmalarımızda gösterdik” dedi.
Trakya Üniversitesi (TÜ) Eczacılık Fakültesi Farmasötik Teknoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gülşah Gedik ve Öğretim Üyesi Dr. Hakan Nazlı tarafından, mantarların kanserli hücreler üzerindeki etkilerini araştırmak hedefiyle bir çalışma başlatıldı. Çalışmaya Düzce Üniversitesi’nden Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Görkem Dülger, Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Başaran Dülger ve araştırma görevlisi Dr. Yener Kurman da dahil olurken, ekip 2 yıl boyunca konuya yönelik detaylı bir çalışma sürdürdü. Düzce bölgesinde yetişen ve halk arasında ‘sığır dili’ ya da ‘geyik mantarı’ adlarıyla tanınan mantarı, laboratuvar ortamında test eden bilimsel ekip, iki yıllık çalışmanın ardından sonuç almayı başardı. Çalışmalarda mantarın, en ölümcül kanserler arasında üçüncü sırada olan karaciğer kanserinden etkilenen hücreleri belirli dozda öldürdüğü belirlendi.
‘KANSER HÜCRELERİNİ BELİRLİ BİR DOZDA ÖLDÜRDÜĞÜNÜ ÇALIŞMALARIMIZDA GÖSTERDİK’
Mantarın özellikle karaciğer kanseri üzerindeki etkisini araştırdıklarını kaydeden Doç. Dr. Gülşah Gedik; “Düzce ilinde kendi doğal ortamında yetişen bazı mantarlar üzerinde, bunların halk arasında karaciğer kanserine karşı kullanımını Görkem Dülger ve Başaran Dülger hocalarımız belirlediğinde bu mantar ekstraktlarıyla ilgili daha gelişmiş formülasyon tasarımları yapmak üzere bizimle beraber çalışmak istediklerini söylediler. Uzun yıllardır, iyi bir antioksidan olan, karaciğer hastalıklarında, kanser hastalıklarında tedavide kullanılan selenyumun, yeşil sentez yöntemiyle bu mantarlara nano partiküllerini ürettirdik ve Hepatosellüler Karsinom dediğimiz karaciğerde yerleşen, primeri karaciğer olan bir kanser türünde etkinliğini çalıştık. Kansere karşı koruyucu olabilecek kanser hücrelerini belirli bir dozda öldürdüğünü çalışmalarımızda gösterdik” şeklinde konuştu.
‘HER MANTAR TÜRÜNÜN KANSERE KARŞI BU ÖZELLİĞİ OLDUĞUNU SÖYLEYEMEYİZ’
Doç. Dr. Gedik, çalışmalarda, mantarın dirençli hastane enfeksiyonlarını oluşturan mikroorganizmalara karşı da etkinliğini tespit ettiklerini belirterek; “Bu çalışmalarımızın dışında aynı zamanda antimikrobiyal özelliklerinin ne olacağını da merak etmiştik. Onlara karşı da çalışmalar yapıldı ve özellikle dirençli hastane enfeksiyonları oluşturan mikroorganizmalara karşı da etkili olduğunu, çalışmalarımızda göstermiş olduk. Fakat her mantar türünün, kansere karşı etkili olabileceği, standardize olmayan ürünlerin kansere karşı ya da diğer hastalıklara karşı ya da tüm mantarların bu tarz özellikleri olduğunu hemen söyleyemeyiz. Bunların tabii ki pişirme, bekleme süresi gibi günlük hayatta tüketimlerinde çok değişen faktörler olabiliyor” diye konuştu.
‘PEK ÇOK VERİYE İHTİYAÇ VAR, HENÜZ YOLUNDA BAŞINDAYIZ’
Hydnum Repandum mantarının, kanser tedavisinde kullanılabilmesi için gerçek organizmalarda çalışma yapılması gerektiğinin altını çizen Doç. Dr. Gedik; “İlaç haline getirilmesi için ayrı bir ekstraksiyon tekniği ve ayrı bir standardizasyon tekniği uygulandı. Bu mantarların isimleri olarak yine tavuk mantarı, kara trompet, enişte tellicesi isimlerinin olduğunu söyleyebiliriz. En etkilisini kendi çalışmamızda Hydnum Repandum’da görmüş olduk. Ancak kanser tedavisinde bu ürünlerin kullanımı için hem In vivo, gerçek organizmalarda olan çalışmalara ve pek çok veriye ihtiyaç var. Henüz yolun başındayız” ifadelerini kullandı.
‘MANTAR TÜKETİMİYLE KANSER VAKALARININ AZALDIĞINA DAİR RAPORLAR BİLDİRİLMİŞTİR’
Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Görkem Dülger de mantarlar ve bitkiler gibi doğal ürünlerin, yüzyıllardır insanlar arasında alternatif tıpta ilaç olarak kullanıldığının bilindiğini ifade ederek; “Özellikle mantarların içerdiği antioksidanlar, flavonoid gibi pek çok maddenin tedavi edici özelliği olduğu yüzyıllardır bilim insanları tarafından da araştırılıp, belgelendirilmiştir. Mantarlar özellikle dünyanın çeşitli bölgelerinde, mutfaklarda gıda kaynağı olarak, yine lezzetleri ve aromalarıyla baharat olarak kullanıldığı bilinmekte. Bunun dışında yine karaciğer hastalıklarının tedavisinde yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Bazı mantar özütlerinin tüketimiyle ilgili yayınlanmış raporlarda mantar tüketimiyle kanser vakalarının azaldığına dair raporlar bildirilmiştir” açıklamasını yaptı.
‘ANTİKANSER ETKİNLİĞİNE BAKTIĞIMIZDA BURADA DA ANLAMLI SONUÇLAR ALDIK’
Dülger, çalışmalarda geyik mantarının antikanser etkinliği açısından anlamlı sonuçlar aldıklarına vurgu yaparak; “Biz de çalışmamızda halk arasında kullanılan farklı mantar türlerinin antimikrobiyal, antioksidan ve antikanser aktiviteleri üzerine gerek deneysel gerekse de In vivo destekli çalışmaları yürüttük. Bunun sonucunda, antimikrobiyal aktivite çalışmalarına baktığımızda gerek gram pozitif gerek gram negatif patojenlere karşı ve de mayalara karşı ciddi anlamı denecek düzeyde antimikrobiyal aktivite sergilediğini gözlemledik. Yine çalışmamızın antikanser kısmıysa araştırma ekibimizden Dr. Yener Kurman tarafından yürütülmüştür. Antikanser etkinliğine baktığımızda burada da anlamlı sonuçlar aldık” ifadelerine yer verdi.
‘KARACİĞER KANSERİNE KARŞI EN ETKİLİ MANTAR OLDUĞUNU BULDUK’
Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Ana Bilim Dalı Araştırma Görevlisi Dr. Yener Kurman ise geyik mantarının karaciğer kanserine karşı en etkili mantar olduğunu tespit ettiklerini söyleyerek; “Projenin antikanserle ilgili kısmıyla ilgili aktivitelerini bizzat yürüttüm. Araştırdığımız mantarlar arasında, Hydnum Repandum olarak anılan ve halk arasında ‘geyik mantarı’ olarak bilinen mantar türü, karaciğer kanserine karşı en etkili mantar olarak bulundu” açıklamalarında bulundu.
