‘Nefes alamıyor, yem yiyemiyorlar’

Aşırı sıcaklardan dolayı çiğ süt üretiminde yüzde 15’in üzerinde verim kaybı yaşandığına dikkat çeken Edirne Merkez İlçe ve Süloğlu Süt Üreticileri Birliği Başkanı Mustafa Suiçmez, sıcak havalarda üreticinin maliyetlerinin de yükseldiğini ifade ederek; “Yağış olmadığından dolayı meralar kuruyor, hayvanlarımız da bu meralardan faydalanamıyor. Faydalanamayınca işletmede kalıyor, hazırı yemeye çalışıyor, hazır yemi yerken sıcaklar bastırıyor ve verdiğin kadar verim alamıyorsun. Bu da doğal olarak üreticinin maliyetlerini yükseliyor. Bizim önerimiz, hayvanların mümkün mertebe meraya gönderilmemesi yönünde. Su mutlaka hayvanın önünden eksik olmamalı. Eğer imkan varsa, evinde sabit su veriyorsa, o suyu günde birkaç kez yenilemeleri lazım” dedi.

Edirne Merkez İlçe ve Süloğlu Süt Üreticileri Birliği Başkanı Mustafa Suiçmez, kavurucu sıcaklıkların çiğ süt üretimi ve hayvancılığa verim kaybı olarak geri döndüğünü ifade etti. Hayvanların sıcak havalarda yemek yemekte bile zorlandığını dile getiren Suiçmez, mera hayvancılığı yapan üreticilere uyarılarda bulunarak, hayvanları mümkün olduğunca gölgelik alanlarda tutmaları gerektiğini vurguladı.

‘HAYVANLAR NEFES ALMAKTA ZORLANIYOR’

Aşırı sıcak havaların bu yıl çiğ süt üretiminde yüzde 15’in üzerinde verim kaybı yaşatacağını belirten Suiçmez; “Sıcaklardan herkesin etkilendiği kadar hayvanlarımız da mutlaka etkileniyor. Bu işin uzmanlarına göre; 2024 yılını bu zamana kadarki en sıcak yıl ilan edecekler, görünen o ki. Bu yıl, gerçekten de geçtiğimiz yıldan daha kurak ve daha sıcak ki beklenmeyen hava olaylarıyla da karşı karşıyayız. Bazı bölgelerimizde dolu da yağdı. Birden geliyor. Bu anlamda da üreticilerimizin zararları oldu. Sigortası olan var, olmayan var bunlar tespit ediliyor. Bizim daha önceki yıllarda dökülen sütlerden gözlemlediğimiz kadarıyla, yüzde 10-15 gibi verim kaybı oluyordu. Bu yıl daha fazla. Şu anda 37-38 derece sıcak var. Bu sıcaklık daha da artacak gibi duruyor. Hayvanlar nefes almakta zorlanıyor. Havalandırması olmayan işletmelerde veya açıkta olan yerlerde. Mera hayvancılığı yapılan yerlerde ayrı bir dert, bu sıcakta hayvan gelip giderken sıkıntı oluyor. Onlarda daha da yüksek verim kaybı var. Soğutma sistemleri olan düzgün işletmelerde verim kaybı biraz daha düşük ama hayvan daha fazla su tüketiyor, bu sıcakta hayvan yem yiyemiyor” şeklinde konuştu.

‘BİÇİLEMEYECEK TARLALAR BİLE VAR’

Sadece hayvancılık ve süt üretiminde değil, iklim değişikliği kaynaklı hava sıcaklığının birçok alanı kötü etkilediğini kaydeden Suiçmez; “Bu her yıl yaşadığımız bir olay ama bu yıl daha ciddi oranda sıkıntı var. Bu sıcaklar Allah’tan diyoruz ama bize düşen görevler de var. Birincisi; meralarımızı, ormanlarımızı, yeşilliklerimizi düzgün kullanmak, hoyratça kullanmamak. İçme sularımızı veyahut tarımda kullandığımız suları daha bilinçli kullanmamız gerekiyor. Her geçen yıl geriye bakıldığında iklimlerde gözle görülür bir değişiklik var. Hayvancılığın haricinde bazı bölgelerimizde, benim bölgem de dahil buğdaylarda geçtiğimiz yıllara oranla yüzde 60’a yakın verim kaybı oldu. Ayçiçeği de ona keza. Çiçek açamayan yerlerimiz var. Her gün muhtarlarımız buraya geliyor, onlardan aldığımız bilgiye göre ayçiçeklerinde çok ciddi bir verim kaybı, hatta biçilmeyecek tarlalar da var. Bu, iklim değişikliğinden kaynaklı olan hava sıcaklığından dolayı oluyor. Bütün canlıları etkiliyor” diye konuştu.

‘SICAK HAVALAR ÜRETİCİNİN MALİYETLERİNİ YÜKSELTİYOR’

Meraların, ormanların ve akarsularla içme sularının korunması ve dikkatli kullanılması gerektiğini söyleyen Suiçmez; “En azından hiçbir şeye geç kalmadık. Eğer bir önlem alamazsak, akılcı tedbirler almazsak, doğal varlıklarımızı akıllı kullanmazsak her geçen sene bir önceki seneyi aratır. Bu daha ciddi sıkıntılara yol açar. Önceki yıllarda Ağustos ayının 15’ine kadar yeşilliğini koruyabilen meralarımız, şimdi Haziran ayının 15’inde yüzde 70’i 80’i kuruyor. Yağış olmadığından dolayı meralar kuruyor, hayvanlarımız da bu meralardan faydalanamıyor. Faydalanamayınca işletmede kalıyor, hazırı yemeye çalışıyor, hazır yemi yerken sıcaklar bastırıyor ve verdiğin kadar verim alamıyorsun. Bu da doğal olarak üreticinin maliyetlerini yükseliyor. Asıl olan bizim tedbir almamız lazım. Tedbirle meralarımızı ormanlarımızı daha bilinçli kullanmak, özellikle akarsuyu ve kendimizle hayvanlarımızın kullandığı içme suyunu daha bilinçli kullanmalıyız. Vahşi sulamaya yönelik devlet de ciddi önlemler alıyor, bunlar iyi şeyler. Ama biz de vatandaş olarak, üreticiler olarak daha dikkatli olmalıyız” ifadelerini kullandı.

‘SICAKLARDA HAYVANLAR MERADAN UZAK TUTULMALI, ÖNÜNDEN SU EKSİK OLMAMALI’

Hayvanların mümkün mertebe güneşten kaçınarak, gölgede tutulması gerektiğinin altını çizen Suiçmez, hayvanların duran sudan değil, akan sudan su içmeleri gerektiğine vurgu yaptı. Suiçmez; “Küçük aile işletmeleri için bizim önerimiz, hayvanların bu sıcaklarda mümkün mertebe meraya gönderilmemesi yönünde. Mutlaka evinin önünde bir ağaç gölgesi vardır. Evin veya ahırın oralarına gölgelik alanlar oluşturulmalı. Mümkün mertebe hayvanların gölgede tutulması lazım. Sıcak havalarda hayvanların araziye gitmesi çok faydalı değil. Duran sulara dikkat etmeleri lazım. Meralarda küçük göller var, uzak durulması lazım. Akarı olmayan sular tehlikelidir. Çok ısınıyor; ısındığı zaman da yosun yapıyor, pislik yapıyor, su zehir oluyor. Hayvan da susadığında içmek zorunda kalıyor. Bundan dolayı çeşitli rahatsızlıklar da çıkabiliyor. Suya çok dikkat edecekler. Su mutlaka hayvanın önünden eksik olmamalı. Eğer imkan varsa, evinde sabit su veriyorsa, o suyu günde birkaç kez yenilemeleri lazım. En azından Ağustos ayının sonuna kadar bunlara dikkat edilmesi lazım” açıklamasını yaptı.

Adem Batuhan SEVER