‘Tedirginlik yatırım iştahını zayıflatıyor’
Edirne Sanayicileri ve işadamları Derneği (EDSİAD) Başkanı İsmet Açıkgöz, İsrail ve Filistin arasında çıkan savaşın ekonomiye olan yansımalarını gazetemize anlattı. Açıkgöz; “Savaşın soğuk yüzü herkesi tedirgin eder, tedirginlik yatırım iştahını zayıflatır. İhracat yapan şirketlerimiz, yavaş yavaş müşterilerini rakipleri kadar uygun fiyat veremediği için sipariş alamıyor veya sipariş iptalleri yaşanıyor” diyerek özellikle ihracat sektöründe büyük sıkıntıların olduğuna dikkat çekti.
Devam etmekte olan İsrail ve Filistin arasındaki savaşın yatırım ve ekonomi sektörünü de derinden etkilediğini kaydeden Edirne Sanayicileri ve işadamları Derneği (EDSİAD) Başkanı İsmet Açıkgöz; “Savaşın soğuk yüzü herkesi tedirgin eder tedirginlik yatırım iştahını zayıflatır. İki yıla yakındır süren Ukrayna savaşıyla başlayan tedirginlik Rusya’ya yaptırım uygulamaları dünyada bir süredir baş gösteren bloklaşma süreci ve Çin’in lider ülke olma hayali sahneye yeni çıkacak Hindistan, Endonezya gibi ekonomiler dünya ticaretini kızıştırmakla kalmıyor bölgesel savaşlara da zemin hazırlıyor. Sovyetler Birliği’nin dağılması sonucu tek kutuplu dünya otuz yıl aradan sonra yeni ekonomi liderlerini arıyor. İkinci kutup çalışmaları iletişimin artması teknolojinin gelişmesi yapay zeka gibi buluşlarla dengeler değişmeye başladı. Amerika üstünlüğünü korumak adına elindeki imkânları sonuna kadar korumaya kararlı. Bölgemizde yüz yıldır süren enerji odaklı bölgesel terörist faaliyetleri duraklama eğilimindeyken 40 gün önce Filistin’in terör hareketi ile başlatılan savaş kime tam olarak hizmet edecek tartışılıyordu. Görünen, başlangıçtaki Filistin’in yaptığı terör hareketi sonrasında yaşanan vahşet; Filistin’in haklı mücadelesi dünya halkları arasında taraftar kazandı ve resim değişti. Umarız bu felakete son verilir ve o kadar masum insan bazı ülkelerin menfaatleri uğruna canından olmaz” diye konuştu.
ÜRETİM VE İHRACATTA REKABET SORUNU
Yatırımcıların riskli görünen ülkelere gitmek istemediğini de vurgulayan Açıkgöz; “Amerika demode olması beklenen savaş sanayi gücünü kullanarak ekonomisini güçlü kılmaya devam ediyor güçlü ekonomiler güven verdiği için sermaye de güçlü tarafta kalıp kendisini güvencede hissetmek istiyor. Yatırımlar riskli görünen ülkelere gitmek istemiyor. Sonuç olarak ekonomilerin finans kaynağı ülke borsaları bekledikleri yatırımları göremiyorlar. Diğer taraftan çevresel olaylar ve üretimden satışta kurtlar sofrası dış pazarda istediği volatiliteyi yakalayamayan ülkemiz ekonomisi yatırım alamadığı için küçülüyor. Devlet bir süredir bozulan ülke ekonomisini düze çıkarmak adına dövizde yapılan regülasyonlar ve maliyetli parayı kullanmak zorunda kalıyor. Üretim ve ihracat yapan işletmeler, rakipleri diğer ülke firmalarının fiyatları karşısında rekabet edemez hale geliyor” dedi.
“BORSADAKİ ŞİRKET DEĞERLERİ YÜKSEK KALDIĞI İÇİN YABANCI YATIRIMCI GELMİYOR”
İhracatta lider konfeksiyon ve hazır giyim sektöründe ciddi anlamda rekabet sorunu olduğunun da altını çizen EDSİAD Başkanı İsmet Açıkgöz; “Bir süredir ihracatın lideri konfeksiyon ve hazır giyim sektörü rekabet halindeki yabancılardan % 40’a varan yüksek fiyatlarla rekabet edemiyor. Devlet ekonomiyi rayına oturtma aşamasında, ihracatçılara diğer ülke firmalarının sahip olduğu avantajları sunamıyor. Diğer sektörlerdeki ihracat ürünlerimizin %90’a yakını da aynı derdi yaşıyor. Burada Avrupa’nın Ukrayna Savaşı sonrası yaşadığı durgunluk yüzünden piyasanın daralması da önemli bir etken. Baskı altındaki döviz kurlarıyla borsadaki şirket değerleri yüksek kaldığı için yabancı yatırımcı gelmiyor. İhracat yapan şirketlerimiz, yavaş yavaş müşterilerini rakipleri kadar uygun fiyat veremediği için sipariş alamıyor veya sipariş iptalleri yaşanıyor. Binbir zorlukla kazanılan müşterilerimiz başka ülke firmalarından alışverişe başlıyor. İleride şartlarımız iyileşse de tekrar o müşterileri kazanmak bir hayli zor olacak” şeklinde konuştu.
“TRAKYA BÖLGESİ AVANTAJLARINI GELİŞTİREREK SÜRDÜRMELİ”
Trakya bölgesinin ise yüzde altmış oranında hizmet sektöründe olduğunu fakat bölge olarak sağlık turizmi, gastro-turizmi alanlara odaklanmak gerektiğini bildiren Açıkgöz; “Bölgemiz için artık başat sektörün hizmetler sektörü olduğu belli oldu. Zaten 20 yıl önce yaptığımız bir AB projesinde katılımcılar bugünleri görmüş gibi % 60 hizmetler sektörü demişti. Turizm, ticaret, serbest bölge, proje hizmetleri, sağlık turizmi, gastro-turizmi odaklanmamız gereken yatırımlar olmalı. Fırsatlar önümüze geldiğinde mutlaka desteklemeliyiz. Veya bu konuda yatırım yapacakları bulup yardım etmeliyiz. Hem de topyekun kamu ve özel sektör olarak. Komşu ülke insanları şehrimizde kendilerini çok rahat hissediyorlar. Halkımız sıcakkanlılığı ile onlarla çok güzel iletişim kuruyor. Bu avantajımızı geliştirerek sürdürmeliyiz” açıklamasını yaptı. Damla GÖÇ AKYÜZ
