Edirne Gülü’ne coşkulu hasat!
Edirne’de, Osmanlı döneminde saraylara gönderilecek kadar değerli olan ancak zamanla unutulan Edirne Gülü, Trakya Üniversitesi’nin girişimleriyle yeniden hayat buldu. Tarihi mirasın simgesi haline gelen gül, üçüncü kez düzenlenen Hasat Şenliği ile coşkulu bir atmosferde kutlandı. Etkinlikte konuşan Edirne Valisi Yunus Sezer; “Biliyoruz ki Edirne gülü, Osmanlı döneminde burada tonlarca gülün hasat edildiği ve Topkapı’ya gönderildiği arşiv kayıtlarında var. Yüzlerce yıl burada gül yetiştiriciliği yapılmış. İnşallah bunun ekonomik olarak da üretildiği ve pazarlandığı bir alana geçiş yaparız” dedi.
Osmanlı döneminde tonlarca üretilerek saraylara gönderilen ve yıllar içinde unutulan Edirne Gülü, Trakya Üniversitesi’nin çabalarıyla yeniden gün yüzüne çıkarıldı. Edirne’nin tarihî ve kültürel simgelerinden biri olan Edirne Gülü, Trakya Üniversitesi Balkan Yerleşkesi’nde düzenlenen törenle hasat edildi. Bu yıl üçüncüsü gerçekleştirilen Edirne Gülü Hasat Şenliği, yoğun katılımla ve coşkulu bir atmosferle kutlandı.
Törene Edirne Valisi Yunus Sezer, Edirne Belediye Başkanı Filiz Gencan Akın, Trakya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa Hatipler, akademisyenler, öğrenciler ve çok sayıda davetli katıldı. Etkinlik, saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunmasıyla başladı.
‘EDİRNE SARAYI VE MİLLET BAHÇESİ’NDE YETİŞECEK’
Törende konuşan Edirne Valisi Yunus Sezer, Edirne Gülü’nün sadece tarihî bir miras değil, aynı zamanda ekonomik bir potansiyel taşıdığını vurguladı. Vali Sezer; “Geçen sene de katılmıştık, bu dördüncü hasat dönemi. Edirne gülünün ortaya çıkartılması, Edirne gülü diye bir kavramın Türkiye gündemine gelmesi çok önemli. Bu manada üniversitemize çok teşekkür ediyoruz. Edirne Gülü ile ilgili de bir araştırma merkezinin kurulması da çok önemli. Çünkü her şeyin bir başlangıcı var. Bu manada Edirne Gülü ile ilgili yapılan çalışmalar inşallah bir tohum niteliğinde olur ve Söğütlük Millet Bahçesi’nin açılışını gerçekleştireceğiz. İnşallah nehrin bütün kenarlarına iki tarafı da böyle güllerle bezemeyi düşünüyoruz. Kilometrelerce alanı, güllerle, sümbüllerle buraya bir peyzaj çalışması yapmayı düşünüyoruz. Burası yaz aylarında, bahar aylarında cıvıl cıvıl olsun, milyonlarca insan burayı ziyaret etsin istiyoruz. Zaten Edirne Sarayı’nın bitmesiyle beraber milyonlarca insan görecektir ama bizim de il olarak buna bir hazırlık yapmamız lazım. Bu manada gül bizim ilimizin sembolü. Biliyoruz ki Edirne gülü, Osmanlı döneminde burada tonlarca gülün hasat edildiği ve Topkapı’ya gönderildiği arşiv kayıtlarında var. Yüzlerce yıl burada gül yetiştiriciliği yapılmış. İlaç sanayisinde kullanılmış, kozmetik alanda kullanılmış ve Osmanlı’da olsun, günümüzde olsun, çok yaygın şekilde tüketilen, şiirlere konu olmuş bir bitki. İnşallah bunun ekonomik olarak da üretildiği ve pazarlandığı bir alana geçiş yaparız” dedi.
‘EDİRNE GÜLÜ, TIPKI BU TOPRAKLAR GİBİ ZARİF VE DİRENÇLİ’
Edirne Belediye Başkanı Filiz Gencan Akın, Edirne Gülü’nün birçok alanda değerlendirilmesinden dolayı gurur duyduklarını söyledi. Gencan Akın; “Edirne Gülü tıpkı bu topraklar gibi köklü, zarif ve dirençlidir. Ne yazık ki yıllar içerisinde unutulmaya yüz tutmuş bu nadide miras Trakya Üniversitesi’nin 2020 yılında Havsa Meslek Yüksek Okulu’nda yüksekokulu bahçesinde başlattığı bu anlamlı farkındalık hareketiyle yeniden hayat bulmuştur. 2022 yılında Balkan Yerleşkesi’nde oluşturulan 1500 köklük Edirne Gül Bahçesi ise bu çabanın kalıcı ve bilimsel bir temele oturmasının en güzel örneğidir. Bugün sadece bir hasat etkinliği için değil, Edirne’nin belleğini, kokusunu ve rengini yaşatmak için geçmiş ile gelecek arasında bir köprü kurmak için buradayız. Edirne Gülü ve Kırmızı Uygulama ve Araştırma Merkezi çatısı altında yürütülen bilimsel çalışmalarla bu kıymetli Edirne Gülü’nün birçok alanda değerlendirilmesi, kentimiz adına büyük bir gurur kaynağıdır. Edirne Belediyesi olarak yerel değerlerin korunmasına, yaşatılmasına ve gelecek kuşaklara aktarılmasına yönelik her türlü akademik ve sosyal girişimi desteklemeye devam edeceğimizi bir kez daha vurgulamak istiyorum” şeklinde konuştu.
‘GÜL, SADECE BİR BİTKİ DEĞİL, BİR MEDENİYETİN SİMGESİ’
Trakya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa Hatipler de yaptığı konuşmada, gülün medeniyetimizdeki sembolik anlamına dikkat çekti. Rektör Hatipler; “Gül bizim medeniyetimizde, bizim kültürümüzde en bariz ifadeyle Yunus Emre’den Kerküklü Nevres’e kadar birçok şairimizin, birçok ozanımızın, birçok yazarımızın elinde, dilinde, kaleminde ruh bulmuş bir sembol, bir simge. Osmanlı sarayının en önemli simgelerinden, çiçeklerinden birisi olmuş. Bununla birlikte bizim için gülün ifade ettiği anlam hiçbir zaman ne dün, ne bugün, sadece bir çiçek, sadece bir bitki olmaktan ibaret kalmamış. Gül elbette bir çiçek, elbette bir bitki ancak bununla birlikte bir medeniyeti, bir kültürel değeri ve bizim tarihin derinliklerinde yer alan en önemli hususiyetimizi ifade etmekte. Bizim için ne kadar anlamı varsa, Hristiyan kültürü içinde gülün o derece kendi inanç yapısı içerisinde anlamı var. Edirne gülüne gelince, toplum arasında daha çok ‘mis gülü’ ya da ‘buhur gülü’ olarak ifade edilen Edirne gülü, Edirne sarayının da burada bulunmasıyla aynı zamanda bir şifa kaynağı olarak da tarihin derinliklerinde yerini almış. Bizim için gül sadece bir bitki sadece bir çiçek değil. Tarihin derinliklerinde yer alan ve gurbetten gelecek olan oğlunu bekleyen annenin dilindeki duadır. Trakya Üniversitesi olarak bu duayı tarihin derinliklerinde bırakmamak adına bir hamle gerçekleştirdik. Bu hamle Edirne Gülü’nün biraz daha fazla gündelik hayatımıza girmesini sağlayacak ve üniversite-şehir iş birliğinin bütünleşmesinin bir sembolü, bir simgesi haline gelecek” diye konuştu.
ARAŞTIRMA MERKEZİ İLE BİLİMSEL ADIM
Edirne Gülü ve Kırmızısı Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Nilgün Becenen ise merkezin hedeflerine ilişkin açıklamalarda bulundu. Becenen; “Edirne Gülü, Edirne topraklarında yetişmiş, zamanında kentin ekonomisine değer katmış, saray bahçelerini süslemiş bir kültür değerimizdir. 15. ve 16. yüzyılda Edirne’de gül fidanının yetiştirildiği ve buradan diğer illere gönderildiği hakkındaki bilgileri arşiv belgelerinden öğrenmekteyiz. Evliya Çelebi’nin çiçek ve gül bahçeleriyle övdüğü Edirne ilimizde, gül yetiştiriciliğinin yeniden yapılması için çalışmalar sürdürülmektedir. Trakya Üniversitesi’nin başlattığı çalışmalar kapsamında, rektör yardımcımız Sayın Prof. Dr. Mustafa Tan’ın kurmuş olduğu Havsa Meslek Yüksekokulu bahçesinde ve bugün burada bulunduğumuz Balkan Yerleşkesi bahçemizde gül yetiştiriciliği yapılmaktadır. Trakya Üniversitesi bünyesinde Edirne Gülü’yle ilgili çalışmaların yapılması için Temmuz 2024 tarihinde YÖK kararıyla Edirne Gülü ve Kırmızısı Uygulama Araştırma Merkezi kurulmuştur. Edirne Gülü’ne dair bilgileri toplamak, Edirne ekonomisine katkı sağlamak, Edirne Gülü’yle yapılmış ürünleri pazara kazandırmak, ilgili kurumlarla iş birliği yapmak ve istihdam geliştirmek merkezimizin temel hedefleri arasındadır. Trakya Üniversitesi olarak her alanda şehrimizin değerlerine sahip çıkmaya çalışmaktayız” ifadelerini kullandı.
Konuşmaların ardından Vali Sezer, Belediye Başkanı Gencan Akın ve Rektör Hatipler ve beraberindeki protokol üyeleri tarafından gül hasadı gerçekleştirildi. Hasat ekinliğine katılan çok sayıda vatandaş bol bol fotoğraf çektirerek, renkli görüntüler oluşturdu.
Adem Batuhan SEVER
